atha tām avisan nīlamaṇimaṃdirasaṃkulāṃ|
viṃdhyabhūmim iva vyaktagaṃḍaśelā gaṇādhipaḥ||
Jinabhadrasurijñānabhaṇḍāra Jaisalmer 408
- Siglum: J
Jaisalmer 408. XXX FIX HEADER XXX
More ▾
| Title | Haravijaya |
| Author | Ratnākara |
| Physical description | |
|---|---|
| Language/Script | Sanskrit in Devanāgarī script. |
| Format | pothi |
| Material | digital |
| Extent | something we need here. |
| History | |
|---|---|
| Date of production | 1228 |
| Place of origin | Patan |
- J
[floral] || cha ||_
padmarāgamayāṭṭālaprakāśena prathīyasā|
gaganāṃbhodhigarbhevavahninā_ racitaśriyaṃ||
viditrasthānakopetā sukumārāṃgavarttanāḥ|
vṛtte mitreva dadhatīm ākṣiptahṛdayāḥ striyaḥ||
pauraiḥ sadāśeṣabhogabhāgbhir vvaikuṃṭhavibhramaṃ|
bibhradbhir āhitābhikhṣāṃ samudragṛhakā⸤spadaiḥ||
davatī badhyamagrāmamūrcchānāprakriyām iva|
sakaloparatodārapauracīracitāṃ śriyāṃ||
pravālamāṇibhir vvallī pāṇipadmeś ca yoṣitaḥ|
padmāsaneś nalinī citratī_m upaśobhitāḥ||
aṃśasā talpalopāttamanoharataratviṣaṃ|
mātaṃgapṛṣṭhaveśorvvīm iva vistṛtadīrghikāṃ||
vidvadbhir geyavaidagdhīm upakaṃṭhakṛtāspadaiḥ|
tālākṣaraci¦_tābhikhyaiḥ kānanair upaśobhitāṃ||
sasūkṣmatilakā vaktracchāyāṃ gārutmatīm iva|
giraṃ ca sāmṛtodgāraṃ dadhatīṃ madhunīṃ striyaḥ||
aṃtaryuktān mahāmātraiḥ patadgrahasamākulāṃ|
niśāṃtāṃda¦⸤dhatīm ūrkkakṛtaṃ nakaluṣatviṣaḥ||
adṛṣṭanigrahasthānāṃ prauḍhavādividhām iva|
sadācāryahitacchāyāṃ nṛttalīlāviḍaṃbinīṃ||
bhinnaṃ layam iva tredhā drutamadhyavilaṃbitaṃ|
valibhaṃ_gaṃ dadhānābhiḥ kṛtaśobhā puraṃdhribhiḥ||
daśaneṃduprabhālokaiḥ svacchamānasanirjjharaiḥ|
madanastabakodbhedaiḥ strīṇāṃ hāser vvirājitāṃ||
naktaṃ nakṣatramālābhiḥ_ kṛtamūlavibhūṣaṇaiḥ|
aliṃdā nākulaṃ harmya gajair bbibhradbhir ājitāṃ||
satkāṃcanaparīkṣāyā sadṛśaṃ dṛṣṭihāriṇīṃ|
nikaṣopalasallekhām adabhrāṃ tibhrataṃ śriyaṃ||
guruprastāvanādṛ¦⸤tyāṃ prakhyātodāttanāyakāṃ|
nānārthaprakṛtiślāghyā nāyakaprakriyām iva||
vyāptāḥ kṛtayugasthāstusthitiṃ bhobhir anuddhataiḥ|
rathasaṃsthām ivoṣṇāṃśo rathyāvalivirā¦_jitāṃ||
anātragotraskhalanām avipakṣām iva striyaṃ|
śubhaprakṛtivistārā vīṇāvādyavivām iva||
sārddhacaṃdrapatākaṃba dadhatas tena vīkṣitāḥ|
tasyām asaṃyutā ha_stā iva devagṛhāḥ puraḥ||
vyāloki viśmayavatā śubhamadhyamadarśanaḥ|
sīmaṃtinījanas tena dadharmmāvyamikaśriyaṃ||
sa kāṃcanojvalās tasyāṃ visphuranmaṇibaṃdhanāḥ|
alaṃkārā¦Lvalī bāhulatāś caikṣata subhruvāṃ||
prāptānalasanābaṃdha tena tatra gṛhāvalī|
paṭalopahṛtācchāyā damayaṃtī ca vīkṣitā||
tenaikṣita sudhāpāṃḍucchayasanmānasālayā|
nagaryā da¦_dhatī sāmyaṃ krīḍāḥ kamalinī punaḥ||
mahānappanalaṃkāraprasūtir aṃbalokitaḥ|
tārako 'py amunā bibhral loko 'nākṣagataḥ śriyaṃ||
vidagdhamaṃḍalīm ānāṃ goṣṭhī¦_baṃdhamanoramāṃ|
sadākṛtigaṇopetāṃ sadvṛttiṃ sa vyalokayat||
tenāṃganājanas tasyam anapekṣitabhūṣaṇaḥ|
svarūpaśobhayākrāṃta śakrahasta ivekṣitaḥ||
jaharṣa sāmānpaguṇaḥ dravya⸤saṃyogasusthitāṃ|
trāṃ kiṇapratisiddhāṃtaprakriyān iva vīkṣya saḥ||
saṃkrāṃtāyāṃjanacchāyapradehapratimādhva saḥ|
praviśatsphaṭikāgārān aiṃdranīlān irākarot||
apūrvvadarśanā_kūtakutūhalavaladṛśaḥ|
ditijāstaṃ visṛṣṭānyakarṇṇavā niravarṇṇayaṃ||
tatparijñānaśūnyena cetasāhitakautukāḥ|
papracchur mmaṃḍalībaṃdhaiḥ ko 'yam ity asurā mithaḥ_||
anye vijñāyamānatvād anyasyābhinivoditāṃ|
sa sṛṇvann ātmano 'bhikhṣāṃ rājamārgān alaṃghayat||
muktāpravālavaidūryaprāyaratnapariṣkṛtāḥ|
jahautiṣadyāvīthīḥ sa siṃdhuve¦⸤lāviḍaṃbinī||
prāptāvan adva daityeṃdrasiṃhadvāraṃ vibhūtimat|
trailokyasaṃniveśasya pratyādeśam iva sthitaṃ||
sanāgayakṣādaiteyabaddhādityamarudgaṇaṃ|
anekāścaryasaṃdehaṃ¦_ viśvarūpam iva sthitaṃ||
nānāsuragaṇākīrṇṇaṃ purīṃdarśayabhūtale|
adṛṣṭapāraṃsaṃsārapratibiṃbam ivotthitaṃ||
vikāsikiṃśukacchāyātvarādivivabhāvasoḥ|
tatkṣa_ṇāpahṛtāṃ patraśukān aikṣata madhyathaḥ||
caṃdrāṃśugaurasatpakṣmabālabhāgān pracetasaḥ|
dadarśa yānahasāṃś ca ścāmarāṃ suhṛtān asau||
caturdik_ sphaṭikāgāraprabhākṣīrapariplutaṃ|¦
⸤dadarśa coccaiśravasam uttiṣṭhaṃ tam ivodadheḥ|
trailokyalakṣmyā sa dasallīlādolām ivāgrataḥ|
vilolamuktapralaṃbavyājenamaṇi toraṇā||
muktāc caṃḍīsitasaṭāvalī_¯¯¯¯¯¯|
utpāteṃdukalā daityapralayāśaṃsinīr iva||
adṛṣṭapāraparyaṃtān arppanīyākarān asau|
dadarśa vigatā rājño digvibhāgān ivāgatāṃ_||
utkhātaśeṣamāṇikyakaṃṭhakāśūnyakaṃdharāṃ|
rabhasāliṃgitasvastrīstanavāsāvilorasaḥ||
catuḥ prāsādalabdhāni devayānāni satvarāṃ|
nirgatyārohato daityarājaputrā⸤n_ dadarśa saḥ||
athāvibhūmi vinyastakarajānubhir ādarāt|
nivedyatad dvāragatiḥ saṃbhartre pratihartṛbhiḥ||
avajñādirasaṃbodhamuktayenviti tadgirā|
nirdiśyamānamā¦_rgastai sa daityeṃdrasabhedisat||
bhāsvan_ maṇiśirodaityabhogimaṃḍalasaṃkulaṃ|
tavaihatimiracchāyātimiraplavapūritaṃ||
vaidūryakuṭṭimacchāyājala¦_nirbbharasaṃplavaṃ|
pratiṣṭhaḥ kṣaṇam aikṣiṣṭa pātālam iva tatsadaḥ|
tatra siṃhāsanāsīnā꣹Ln vamālaśyāmahadviṣaṃ||
sphuraddaṃṣṭrānanāṃ mūrtti kauśikīm iva bibhratīṃ||
kuṃḍalāspadaratnāṃśubālātapavilaṃghitaṃ|
bibhrāṇam aṇimitte 'pi roṣāruṇam ivānanaṃ||
cāmarādhūnanavya_grakarapaṃkajayāniśaṃ|
niṣevyamāṇam abhitas trailokyavijayaśriyā||
bibhrāṇaṃ śoṇamāṇikyabhūṣāṃśucchuritāṃ vapuḥ|
aśāṃtavajrasaṃpātavāhiśeṣam iva kvaci_t||
jalakuṃjaranakṣatramālām amanamauktikaṃ|
dadhataṃ vikaṭaṃ hāralatāṃ pīnena vakṣasā||
diṅnāgadānavispaṃdakṛtapatrāṃkuraśriyaḥ|
bibhratā bhuvanābhogaṃ vanatālatarur bhujāṃ||
⸤keyūraśitaratnāṃśujaladhārāś ca bibhrataṃ|
vajrānalaśikhādāhaśāṃtihetor iva śrutāṃ||
urasthale niṣaṇṇāyā ratnaparyaṃkavibhramaṃ|
bibhrataṃ diggajādhīśadattabhaṃgaṃ suraśriyaḥ_||
dadarśāṃdhakam āviddhamadhyaṃ kanakaśṛṃkhalaiḥ|
nitaṃbaparivṛttārkaraśmirekham ivācalaṃ||
trailokyaśrīśvareṇevamālānībhūtadordrutaṃ|
vilokyeśaṃ nataśirā vina¦_yāt praṇatāma saḥ||
atha bāhuṃ prasāryādir diṅnāgakarapīvaraṃ|
ita iyy asureṃdreṇa nirdiṣṭa svayam atrike||
hemapīṭham asau citraratnajālapariṣkṛtaṃ|
adhyāsta lokasaṃlokameghaṃ meru¦⸤m ivonnatam||
avilaṃbitasatkāraṃ tam uvācāṃdhakāsuraḥ|
daṃtajyotsnācchalenāriyaśaḥpītam ivodgiraṃ||
gaurīvigrahasaṃdhānasamā|sācitanirvṛteḥ|
gaṇeśa kuśalaṃ kaścid avyā_hati pinākinaḥ||
cireṇa bata kenāpi hetunā smṛtigocaraṃ|
āgacchama vayaṃ śastuyonaha tvāṃ visarjjayet||
jayaṃ lakṣeṇagūḍhasya purā jitamarutvataḥ|
na māṃgeṣu_ ca saṃjātaḥ tādṛśā pulakodgamaḥ||
ninnyājaprītipiśuna śaśiśekharaśāsanāt|
cakṣuṣi tvayi sauhānmarasasyaṃdini yādṛśaḥ||
ime vajrakaṇā harṣasphuṭadvraṇamukhodgatāḥ|
ro¦⸤māṃcodgamakārkkaśyam aṃgeṣu vikayaṃti me||
saptalokādhipatyena na tathonnatim āgatāḥ|
yathāviṣkṛtasaṃbhrāṃtabhavasaṃbhāvitā vayaṃ||
karttavyaṃ tan na paśyāmi kṛtakṛtyo 'pi dhū¦_rjjaṭiḥ|
yaś cetasi nidhāya tvāṃ prāhiṇodaś madaṃkitaṃ||
tadāvedaya saṃdeśam iṃdumauler vvivakṣitaṃ|
kutūhalaṃ dadāty asmān mano nodāsituṃ yataḥ||
ity ukte¦_ tena dattāṃśupuṣpitādharapallavaḥ|
avāptāpasarā vaktuṃ dūta ity upacakramaṃ||
kalyāṇīṃ giram utsraṣṭuṃ viralā eva jānate|
satyāṃ lekhā vilikhituṃ citrakarmmavido yathā||
⸤saṃrabhatve 'pi satataṃ vispaṣṭaparighaṭṭanaṃ|
tava jātaṃ dviṣaś cakraṃ śuṣke geyam ivāpadaṃ||
tvayā naiyāyikenaiva satpakṣāśrayaśālinā|
heto vidadhatā ratna parapakṣo¦_ nirākṛtaḥ||
uparyeva nava sthāsnu saraccaṃdrāṃśupāṃḍuraṃ|
yaśacchattram ivābhāti cchastraṃ yaśa ivojjvalaṃ||
vaidarbhīṃ bibhṛyuḥ śailā niḥśīmitamarutvataḥ|
vajrā_nilaśikhājālapluṣṭapakṣāḥ kathaṃ nu te||
sphuraty api taṭaṃ siṃdhor nna muktākiraṇacchāaṭāḥ|
sā va saṃkecitānistrīmukhābjā kīrtticaṃdrikāḥ||
pluṣaty arīṃ dritāpas te ni⸤rvvāpayati cetarāṃ||
dāhātmakatvam adhikaṃ vahner ekāṃtikaṃ punaḥ|
krūre 'pi nardavopātā vāmācāre 'pi dakṣiṇāḥ||
pāpe 'pi śuddhamatayaḥ tvādṛśā bhuvi durlabhāḥ|
anekā_janyaśobhī tvaṃ karttālaṃkṛtavigrahaḥ||
tvam ūhivān_ muktakarām asaṃgo 'pi jayaśriyaṃ|
daśām anuguṇaṃ dagdhvā nādhāraṃ tāpayaty alaṃ||
na snehaṃ kṣapayaty uccair vvaṃśa_dīpo 'paro bhavān|
vyajeṣṭa gocarātīta guṇagauravato 'dhikaṃ||
agādham api duḥkhābdhiṃ surāsuraviloḍitaṃ|
kathaṃ śaśadharādhīnavṛddhikṣayatayāniśam||
sādṛśyaṃ tava dugdho⸤dasiṃdhunā yanaso bhavat|
viralāsthādṛśo loka dordaṃḍadalitadviṣaḥ||
nidagdhāśeṣabhuvanāḥ kiyaṃto vahnayaḥ kṣaye|
svacchad biṃbitaniḥśeṣanītisaṃgrahasusthitaṃ|
tva_m eva mānasaṃ vatse prajñāvibhramadarppaṇaṃ|
dorddaṃḍadalitoddāmasaṃgrāmorātimaṃḍalaḥ||
na bibharṣi guṇottuṃga gavam anyāsureṃdravat|
guṇān_ staba girāṃ nātho_ vakti tenāthavāpy alaṃ||
siṃdhos taṭīṣu sikatāgaṇān_ gaṇayitāsta kaḥ|
itthaṃ saṃsadi vaktuṃ me citraṃ yat_ kṣīyate na vāk|| ꣹
Lkva vā vākyavikalpena guṇānāṃ ca tathāvidhiḥ|
itthaṃ pratāpasaṃpattiparākrāṃtamahībhṛtaḥ|
na tulyonmādanaṃ yuktaṃ tava grīṣmagirer iva||
evam āha vibhurmmānyaṃ jagat_ sarvvasthitikra¦_me|
niyojya druhiṇomaiṃdrāv audāsīnye 'smi nirvṛtaḥ||
surāsuracamūrvvaṃśasaṃtānasthitir ādarāt|
kasyapo mānasotpattipadmatāṃ parameṣṭhinaḥ||
sa labdhātmabhuvo 'nujñāṃ¦_ citrasaṃgacikīrṣayā|
upāyatātmano yogyā vidhivaddakṣakanyakā||
danudityaditistāsāmudabhūvan_ tataḥ kramāt|
dānavāś caiva daityāś ca devāś ca balaśālinaḥ||
prātikūlaka⸤tāṃ matvā miṣās teṣāṃ svayaṃbhunā|
vāsaḥ pātālamūle ca sumerau ca vyasūcyata||
prasāṃtaraṇasaṃraṃbhaṃ svadharmmāvasthitaprajāṃ|
tena niḥśeṣam evāsīt_ trailokyam anupaplavat||
a_tha durvvāradorddaṃḍadarppakaṃḍūpratāvinaḥ|
ācchinnaddhāma devānāṃ hiraṇyākṣamahāsuraḥ||
jayaghne suraśatrūṇāṃ piṣatāṃ krodhamūrttinā|
trailokyopaplavārakṣābaddhaka_kṣeṇa sauriṇā||
ninye ca marutāṃ mṛtyu nihanyāsuramaṃḍalaṃ|
trailokyaśrī punar līlācāmaravyagrahastatāṃ||
yāte kāle 'tha durvvāradarppakaṃḍūtidurddharaḥ|
hiraṇyakasipur jiṣṇos ta⸤m etya punar ācchinat||
nadvakṣo 'dadaradvajradhārādanalakarkkaśaṃ|
nṛsiṃhamūrttinakharair nakharāgrair janārdanaḥ||
ittham anyāṃś ca ragato viprakartṝn mahāsurān|
anayaddī_pracakrāgnijvālāpaṃjarayaṃtraṇāṃ||
jyotsnā caṃdrakrameṇeva kṣīyate vṛddhim eti ca|
śūrāṇāṃ tu raṇe kīrttir gatā na vinivarttate||
tadahany adhunā prāgvad avigrahapari_grahaḥ|
rasātalanivāsena saṃvibhāgaṃ mahāsurāḥ||
pureva lokapālānāṃ daityānāṃ ca niratyayā|
anāviṣkṛtasaṃraṃbha sthitir astu yathāyathaṃ||
dhāmāny apīṣuṣām itthaṃ premṇā ni⸤janijāni ca|
satvāviṣkṛtasaṃraṃbhā parasparagṛhāgamāḥ||
śāsati tvayi pātālaṃ tridivaṃ ca puraṃdare|
sasurāsuracakrasya trailokyasyāstv anāmayaḥ||
nivarttite 'pi ro¦_dhe 'pi yuvayor adhunā mithaḥ|
apahastitaniḥśeṣavairaṃ prema vijṛṃbhitāṃ||
atisaṃgharṣataḥ siṃdhumaṃdarācalayoḥ purā|
prāk kālakūṭasaṃbhāraḥ paścād amṛtam u¦_tthitaṃ||
iti sthite samu|tsṛṣṭaṃ vigrahaikarasasthiteḥ|
maratvatā śataṃ manye sakṣameva nava kṣamaṃ||
yasya hāralatānyāsabhāsurā pheṇasaṃhatiḥ|
vyāvarttyamānā namucet kaṃṭhinaḥ ⸤kaṃṭhim acchinat|
yasyājyāpi dadhaty ete vajravidbhinnapakṣatīḥ||
sābhrāḥ pārśvabhujo baddhavraṇapaṭṭā ivārddhayaḥ|
yasyāṃtavajradahanajvālājālām iva jvalat||
cakāra_ nīrasaṃ daityanārīhṛdayamaṃḍanaṃ|
taddordaṃḍamadoddāmadaityadānavasūdanam||
vajrodbhāsikaraṃ kau vā mitraṃ na bahu manyate|
suraiḥ sahāmavakrīḍakalpavallī¦_gṛheṣu naḥ||
āpānagoṣṭhībaṃdhena baṃdhuprīti vivarddhatāṃ|
sadānanirjjhareṣv ārād gaṃḍaśaileṣu daṃtināṃ||
anāyasumukhas tāvan nipataṃtu śilīmukhaḥ|
avāptanarakāḥ saṃ⸤gān manubhūvanmahāsuraāḥ||
krūrāsipatrasaṃpātanirargalakadarthanāt||
suraditisutasainyakānāṃ sarabhasam āplutikevalīlayāṃ
bhavatu kucataṭīnitaṃbabimbaskha_lanavijarjjaramaṃdharāpagāyāḥ|
ity atyudīrya girim ujvaladaṃtaratna-
niryatpratāpavalitāṃ cirarāma dūtaḥ|
tasthau taduttaraviśeṣaparīpsayā ca
daityādhi_pasya vadane vinidhāya dṛṣṭiṃ||
cha ||
iti haravijaye mahākāvye dūtavyādvāro nāma dvātriṃśaḥ sarggaḥ||