Yokochi

Kapphiṇābhyudaya, Yuko Yokochi

More ▾
Title Kapphiṇābhyudaya
Author Śivasvāmin
Physical description
Language/Script Sanskrit in Latin script.
Format digital
Material digital
Extent 3 cantos so far.
History
Date of production 2020
Place of origin Kyoto

Published in 2020 by in Kyoto.


provisional version to be revised later this year

gāyaṃ gāyaṃ niravadhi vadhūsaudhasenām abodhaṃ
kāmakrīḍākumudakalikākuṭmalībhāvamūlam|
itthaṃkāraṃ janitarajanījyānisaṃkalpakalpāḥ
kalyaṃ bhartre bhuvam acakathan vandino vandanābhiḥ|| 15.1
garjājātaṃ janitajaṭharāveśam āśāsv athedaṃ
prātiprātaḥprahatamurajāmoghameghaughamuktam|
sadyaḥ saṃsthāṃ nirasisiṣate yena naibhṛtyalīnā
nidrāhaṃsī nalinanayanānetranīlābjapuñje|| 15.2
kāraṃ kāraṃ nidhuvanavidhīn utkalaklāntikṛcchrād
ārdrāṃ nidrām adhigatavatāṃ rāgabhājāṃ kathaṃ cit|
duḥkhaṃ datte vadanapavanāpūritaḥ kālyakambuḥ
śuddho 'py antyair bhavati capalo dūralambāntaraḥ san|| 15.3
dhyātāsannapratigamatamomiśrarāgodgamasya
śliṣyaddṛṣter abhimatamukhe saudhavātāyane ca|
saśvāsasyāśithilitabhujāliṅganasyojjihīte
ko 'pi svādo 'bhisaraṇavadhūtūrṇaratyutsavasya|| 15.4
atyautsukyāt paravaśadṛśo yām anirvarṇitāṅgāḥ
prāpuḥ snehe 'py aviditarasāsvādanāṃ pūrvarātre|
tām anyonyāvayavavicaraddṛṣṭi suptaprabuddhāḥ
kāmakrīḍāṃ dviguṇitarasāṃ kāmukā nirviśanti|| 15.5
srastasvāpās tudati virute tāmracūḍasya cetas
trastā rāmāntaraparigamāśaṅkanenābhisartryaḥ|
koṣaṃ bimbādhararasamayaṃ dhairyatoyālavālaṃ
bhūyo bhūyaḥ pratigamavidhau preyasaḥ pāyayanti|| 15.6
apy āviṣṭaś caṭuṣu yuvater nātmakaṇṭhātithitvaṃ
yad dorvallīvalayam aśakan netum ārdrāparādhaḥ|
ninye rantus tad uṣasi kalaṃ kambunā kūjatoccair
antaḥśūnyād api hi sumukhe vedhasi syāt phalaśrīḥ|| 15.7
jṛmbhārambhe vicalitabhujāsphālitā yā ca tanvyā
yā ca dhmātā dhvanati rajaner atyaye kambupaṅktiḥ|
rantuś ceto vyathayati tayoḥ pūrvikā nottarāvat
sāyūthye 'pi prabhavati ruje kaḥ suvṛttotsavīva|| 15.8
nidrāśeṣāruṇajaḍadṛśo 'dhyāsya talpāparāntaṃ
prāk sambuddhāḥ suratasuhṛdām aṅkam āropya pādān|
khelapreṅkhatsavalayabhujāvalli saṃvāhayanti
prātaḥ premaśriya iva gṛhe vigrahiṇyo gṛhiṇyaḥ|| 15.9
labdhvā bodhaṃ divasakariṇaḥ kīrṇanakṣatramālaṃ
dīrghād asmād gaganaśayanād ujjihānasya darpāt|
sajjaddānodakatulamalo jarjarābhīṣurajjur
bhraśyaty eṣa praśithila iva śrotraśaṅkhaḥ śaśāṅkaḥ|| 15.10
ālokenātanutamatamomoṣakenāpy amūṣāṃ
naivāsmābhir jitam urudṛśāṃ viprayogāndhakāram|
itthaṃ bibhraty avanataśikhair ātmabhir dahyamānā
vrīḍāveśād iva ratigṛhe pāṇḍimānaṃ pradīpāḥ|| 15.11
jyotsnājālānvayikarakulaṃ gauravasyaikam oko
jyotiścakraṃ paricitam amūm aṅgalagnāṃ niśāṃ ca|
saṃtyajyenduḥ pravasati javāl lāghavaṃ dūram āptaḥ
pānthaiḥ panthā na hi na sugamo 'nūḍhabhūyiṣṭhabhāraiḥ|| 15.12
rāgikrīḍāmalitakusumāmodadhūpāṅgarāga-
śleṣaślāghyaṃ parimalam asatkutsam āditsateva|
abhyāveṣṭuṃ ratigṛhaguhāṃ gandhavāhena kālyaṃ
preryante 'mī param ararayo harmyavātāyanānām|| 15.13
talpatyāgāvasaravidhutā dūram airāvaṇāṅgād
utsarpantī divasapavanair bhūtidhūlicchaṭeva|
dīrghāṃ kṛtvodayagiriśiraḥśreṇisīmantalekhāṃ
prāhṇālokacchavir atha diśi vyajyate vāsavasya|| 15.14
ānandāśruprasarasarasair īkṣitaiś cakranāmnām
abhyāvṛttipraguṇanihitair dhautadhautāntikeva|
āvirbhāvapraṇayidivasālokaliptā malaughair
meghair dūraṃ dig amarapates tāmasais tyajyate 'sau|| 15.15
līlodastāruṇakaraparāmarśavattārakāntā
vyāttenāhnaḥ śvasanasurabhiśvāsabhājā mukhena|
bhāsvatpādaprasaraṇasamātanyamānāmbareyaṃ
prātas tūryair iva khagarutair jṛmbhate vāsaraśrīḥ|| 15.16
yāvad yāvad yuvativalitotsaṅgavidyādharāṅga-
krīḍākḷptaklamaśamasukhāḥ svargavātā vahanti|
tāvat tāvat taralataralaṃ tārakācakram eti
klāntiṃ vṛntaślathimavad iva bhraṃśi phullaṃ dyuvallyāḥ|| 15.17
āvīśvāsopamamarud adhiprācyaśailāśmaśayyaṃ
kurvāṇāyāṃ divi navanavāṃ vāsarasya prasūtim|
āvirbhāvo bhavati rudhirāsāravisrasya sadyaḥ
sāṃkrandanyāṃ kakubhi kalalasyeva sandhyātapasya|| 15.18
dainyaṃ daivād upakṛtikṛti klāntikīrṇe 'vatīrṇe
nāśvāsāya prakṛtimahatām āśayo nojjihīte|
yat tejobhis taralitatamoviplavaiḥ plāvitormer
indor aṅkaṃ diśati patato niścayāt paścimābdhiḥ|| 15.19
āśāvallīkisalayatatir vyomanīlābhravidyut
prācyādrīndradvipapatiśiraścīnapiṣṭābhivṛṣṭiḥ|
dhvāntacchāyātaparucir ahaḥkālakālāhijihvā
rājaty eṣā ghanakaṣadṛṣatsvarṇalekhāgrasandhyā|| 15.20
śokaṃ kokāḥ kumudam alayaś candrapādā digantān
dīpā vartīr abhimatabhujābhyantaraṃ cābhisartryaḥ|
jaihmyaṃ kāṣṭhā niṣadanam ibhā barhiṇo vāsayaṣṭīr
vyomopāntās timirapaṭalīṃ tulyam eva tyajanti|| 15.21
vāraṃ vāraṃ malitakusumāmodasammardamiśraṃ
pītvā pītvā madhuparimalaṃ vāsageheṣu vāyuḥ|
kṣībaḥ kṣībaḥ kṣaṇam api mṛgaprekṣaṇīnām atṛpyan
bhūyo bhūyaḥ surabhiṣu luṭhaty unnateṣu staneṣu|| 15.22
ānītasyāvatamasamalair maṃsalair vipralambhaṃ
jyotsnājāle jala iva śuciny ādito majjayitvā|
kāṣṭhāsaṅgajvalanata iva kvāthyamānaṃ kaṣāyaṃ
sandhyārāgaṃ divasarajakaḥ kalpayaty ambarasya|| 15.23
āvaśyāyātiśayaśiśirair āplutās tīrthatoyair
yuktā muktāmalajalakaṇasyandinībhiḥ śikhābhiḥ|
hastair homopakaraṇasamitpuṣpabarhirvihastair
viprā vedā iva savapuṣo vahniśālaṃ viśanti|| 15.24
pūṣṇā naktaṃ nihitamahasaś cityacitrārciṣo 'mī
pītvā pītvā vidhihutam upāsannasānnāyyam ājyam|
tejaḥpratyarpaṇam iva puraḥ saṃvidhātuṃ kharāṃśor
ārohanti jvaladuruśikhāśreṇiniśreṇibhir dyām|| 15.25
gopīhastaiḥ stanamukharasaśleṣitacyāvitāsyās
tarṣāt kṣīrasnutirutim athotkarṇam ākarṇayantaḥ|
gobhir līḍhājaṭharakakudāḥ sampratīkṣanta ete
ghoṇāsvādollasitarasanās tarṇakā dohaniṣṭhām|| 15.26
netrākṛṣṭivyatikaravaladdaṇḍadaṣṭāṅgulīnāṃ
cakrācchoṭocchalitakalaśīśīkarārdrāmbarāṇām|
bhugnābhugnabhramibhujalatābhaṅgibhinnastanīnāṃ
manthe kunthaddadhani harate vellitaṃ vallavīnām|| 15.27
hīnāṅgānām api hi niyatāsevināṃ nūnam ādau
vyañjanty eva śriyam alaghavaḥ svām upekṣyāpi lakṣmīm|
nītaḥ pūṣṇā yad ayam udayaṃ svodayāt pūrvam eva
prāptas tejo bhuvanaracanāsūri dūrād anūruḥ|| 15.28
yāvad yāval lalitaracanācāru caṅkramyate 'sau
sīmni vyomnaḥ śitimaṇiśilākuṭṭimābhe dinaśrīḥ|
tāvat tāvat taruṇatapanātāmratāpacchalena
drāg ārdrārdraṃ patati caraṇālaktakacchāyam asyāḥ|| 15.29
ambhojeṣu ślathadalaviśannaiśatoyāṃśaśīta-
sparśabhraśyatsvapanam alinām jhaṅkṛtaṃ śrūyate 'ntaḥ|
preṅkhatpādaprasaraṇavidhi prāpnuvantyāḥ prabodhaṃ
mañjīrāṇām iva jhaṇajhaṇāśiñjitaṃ mañju lakṣmyāḥ|| 15.30
aṅge strībhiḥ priyaparimalāśaṅkayā ślāghitaśrīḥ
kiñjalkāśāśrayibhir alibhiḥ saṃghaśaḥ saṃghitaughaḥ|
kṣībaiḥ sāsthaṃ sthitamadhudhiyā rukmapārīṣu dṛṣṭaḥ
kalyaṃ kālīyakakapilimābhyeti bālātapo 'yam|| 15.31
tejorāśau bhuvanajaladheḥ plāvitāśātaṭāntaṃ
bhānau kumbhodbhava iva pibaty andhakārotkarāmbhaḥ|
sadyo mādyanmakarakamaṭhasthūlamatsyā ivaite
yānty antaḥsthāḥ kulaśikhariṇo vyaktivartma krameṇa|| 15.32
dhvāntaṃ dhāmnā dhavitum avituṃ lokam ālokalakṣmyā
prāptasyādrir vahati śirasā bhāskarasyaiṣa pādān|
prāyas tuṅgaprakṛtibhir iha ślāghanīyodyamebhyaḥ
satkārārthavyatikaraśuci vyajyate gauravaṃ hi|| 15.33
pratyakpādaprakaṭakaṭakinyāsapūrvavyudasta-
prācyaprāñcaccaraṇanaṭanottānitāmandatundāḥ|
ārohanti ślathacalavalaccāmaraiḥ kandharāgraiḥ
phenacchāyācchuritaharito hāridaśvāḥ kham aśvāḥ|| 15.34
saṃdhyādhyānapraguṇitajapair mantravādipradhānair
dṛṣṭā mṛṣṭe gaganamukure 'mutra kṛtvāvatāram|
naṣṭān naṣṭāñ jhagiti jagato lambhayantī padārthān
eṣā toṣaṃ diśati manasaḥ pūṣamūrtiprasenā|| 15.35
śaileṣv arkopalatalalaladvahnitalpasthaleṣu
sthitvā sthitvā tata iva tataṃ saṃgataiḥ ploṣadoṣam|
āśvāsāya sphuṭaṃ iva śanaiḥ śītale padmaṣaṇḍe
sampraty etair avataravidhiḥ sādhyate sūryapādaiḥ|| 15.36
āmṛdnantas tama iva saraḥsīmni sambhūya paṅkaṃ
tārāsārthair iva patiśucā phenakaiḥ śliṣṭapādāḥ|
bhānty ādaṣṭasphuṭabisalatācuñcubhiś cañcucakraiś
cakrā vandīkṛtavirahakṛccandralekhā ivaite|| 15.37
vṛtte patyuḥ pravasanavidhau rātrirājaḥ kalatraṃ
klāntaklāntām abhi kumudinīṃ mantharaṃ tasthivāṃsaḥ|
tatkiñjalkaprasaradhavalā bibhratīha dvirephāś
cintājihmasthitapalitavatkañcukicchāyam ete|| 15.38
svacchāyātarjitendudyuti nikhilajanānandasaṃdhānabandhu
lakṣmīsāraṃ śiraḥsu sthiram avanibhṛtām uhyamānaṃ samūhaiḥ|
utkhātāśeṣadoṣaṃ saha tava yaśasā labdhadikcakracaryaṃ
stād bhāsvanmaṇḍalāgrasphuritakṛtam adaḥ suprabhātaṃ sukhāya|| 15.39
iti giram upakarṇya māgadhīyāṃ
ślathaśayanaḥ suhṛdo gṛhe 'pi ratvā|
svapuram atha śivaṃ pratīpam etya
kṣitipatir āsta sa darśakapratīkṣaḥ|| 15.40

kapphiṇābhyudaye mahākāvye prabhātavarṇano nāma pañcadaśaḥ sargaḥ||